به گزارش کورنگ به نقل از خبرگزاری شبستان، دین اسلام جایگاه والایی را برای زنان قائل شده و معتقد است که زن در مرتبه کمال جویی و رسیدن به مراتب عالیه از مرد کمتر نیست، اما در حوزه ورود زن به اجتماع بایدها و نبایدهایی را لحاظ کرده است، همچنین فقه غنی اسلام نیز در این حوزه موارد قابل توجهی را بیان کرده است.

در این راستا با دکتر «زهرا امین مجد» عضو هیات علمی مرکز مطالعات تحقیقات زنان کشور به گفت وگو نشسته ایم که حاصل آن را می خوانید:

جایگاه (زن) در دین اسلام به عنوان آخرین دین آسمانی و قرآن به عنوان آخرین کتاب مقدس چیست و اساسا چه شأنی برای حضور زنان در محیط های اجتماعی و مختلط در دین اسلام بیان شده است؟

برای بسیاری از مردم و کسانی که با دین اسلام هیچ آشنایی ندارند این سوال مطرح است که اساسا دیدگاه شریعت مقدس اسلام درباره جایگاه انسانی و ارزشی زنان چگونه است و چه معیارهایی در شاکله دین اسلام برای حضور اجتماعی زن وجود دارد.

در پاسخ به سوالاتی از این دست اولین موضوع آن است که اساسا اسلام زن و مرد را در کمال یابی اجتماعی برابر می داند.

بنابراین با این تفسیر همه چیز برای زنان جهت دستیابی به کمال محیاست منتهی در سیمایی که از الگوی مطلوب جامعه اسلامی در دست داریم در حداقل شرایط انتظار می رود که زنان در ساحات و امور مربوط به زنان متصدی باشند، در واقع اموری ک نیاز به مباشرت ینان دارد برای مثال دخالت های فیزیولوژیکی و مسائل پزشکی زنان که این مهم در جامعه ما تحقق یافته است اما همچنان کمبودهایی شدید حتی در این حوزه احساس می شود که مرتفع شدن آن در گرو اختصاص امکانات بیشتری به قشر و جامعه زنان است.

بنابراین حضور زن در اجتماع در ساحات مختلف نفی نشده است، پس دقیقا دین از کدام نظرگاه با حضور زنان در اجتماع مخالف است؟

هیچ مخالفتی وجود ندارد، بلکه توصیه شده است، بعضا برخی مشاغل برای زنان دشوار است، در حال حاضر با وجودی که زنان در حوزه های مربوط به خودشان در جامعه حضور دارند اما همچنان در تامیین نیروی انسانی دچار شکل هستیم ضمن آنکه مشکل بر سر این است که ذائقه فرهنگی زنان ما مدیریت نشده است که بعضا شاهد حضور آن ها در مشاغلی هستیم که عموما مردان عهده دار آن هستند.

این مشکل از کجا ناشی می شود؟

چون هنوز به الگوی اسلامی تام نرسیده ایم، باید در حوزه های آموزشی و تربیتی در فضاهای علمی و آکادمیک شرایط بهتری فراهم شود؛ ضمن آنکه عفت ورزی نیز باید بیش از گذشته نمود یابد، البته برای باید شرایطی فراهم شود که عفت ورزی رعایت شود، برای مهیا شدن این شرایط فارغ از اینکه افراد چه تربیتی داشته باشند تمرکز در محیط های کاری باید در حوزه رشدیافتگی اجتماعی باشد تا حواشی دیگری ایجاد نشود.

با این وصف چرا در جامعه و در سطح مشاغل مختلف شاهد هستیم که به هویت زنان آنچنان که باید احترام گذاشته نمی شود؟

این مساله جامعه ماست، به نظرم علت را باید در این مساله جست وجو کنیم که الگوهای تمایل به اشتغال متفاوت شده است و اشتغال داشتن به هر قیمتی مطرح شده است، یعنی امروز زنان به علت اینکه فعالیت های اجتماعی تبدیل به یک ژست مدرن شده است لذا برای دستیابی به این موقعیت در تقلا بوده و حاضرند برای به دست آوردن شغل هنجارها را کنار بگذارند، مثلا تعویض روغن خودرو توسط یک زن که اخیرا شاهد بودم.

زنان با این عملکرد و حضور در مشاغل اصطلاحا مردانه دارند حق انتخاب شدن و همسر گزینی را از زنان دیگر می گیرند، چون شغل مردانه را تصاحب کردند.

اینجا بحث شایسته سالاری نیست بلکه باید مدیریتی بر مطالبات زنانه و مردانه قرار گیرد چراکه بحث فردی نیست.

خانم دکتر امین مجد، چه هنجارهایی برای حفظ هویت زن در یک محیط کاری مختلط وجود دارد؟

وقار در راه رفتن، وقار در گفتار رعایت منظومه عفت از جمله مواردی است که نه تنها زنان که مردان نیز باید رعایت کنند. البته برخی مشاغل نیز باعث می شوند که به لحاظ رفتاری و کلامی شان زن رعایت نشود، مثلا زنی که به عنوان فروشنده کار می کند به طبع دیگر آن متانت کلام و نوع سخن گفتن با نامحرم را ندارد چون اساس کارش بر جذب مشتری و سخن گفتن حداکثری با او برای جذب کردن مشتری به خرید کالاست، البته این امر در افراد مختلف متفاوت است.

همچنین حجاب و عفاف نیز در این منظومه عفت برای زنان یکی از محورهای اصلی است لذا انتظار می رود در محیط های مختلط کاری این مهم از سوی بانوان مورد توجه مضاعفی باشد.

نقش فقه و حاکمیت در این حوزه چیست، به بیان بهتر به لحاظ فقهی چه شرایطی برای ایجاد عدالت نسبی برای زنان باید ایجاد شود؟

این سوال را با یک مثال پاسخ می دهم، برای مثال حاکمیت اسلامی بر اساس منابع درآمد خود می تواند مازاد ارث زنانی که تنها ارث برنده از همسران خود هستند استفاده کند و برای زنان دیگر از جلمه زنان بدسرپرست و بی سرپرست استفاده کند چون مازاد این سهم ارث در اختیار حاکمیت اسلامی قرار می گیرد.

بنابراین فقه حکومتی می تواند بسیاری از مشکلات زنان را با مدیریتی که دارد حل کند.

پایان پیام/