تاریخ : 21. فروردين 1395 - 23:35   |   کد مطلب: 22305
در دانشگاه علوم پزشکی همدان صورت گرفت
ساخت نانو حسگری برای تشخیص دوپینگ ورزشکاران
محققان دانشگاه علوم پزشکی همدان با همکاری محققان دانشگاه صنعتی شریف و پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی در انجام یک طرح مشترک آزمایشگاهی موفق به ساخت نانو حسگری شدند که قادر است وجود مواد نیروزا در بدن ورزشکاران را با دقت و سرعت بالایی تشخیص دهد و استفاده از آن، برخی مشکلات مربوط به آماده‌سازی نمونه در سایر روش‌های تشخیص را مرتفع می‌کند.
ساخت نانو حسگری برای تشخیص دوپینگ ورزشکاران

به گزارش کورنگ به نقل از نافع، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان گفت: بیشتر مردم با معنای عام واژه‌ دوپینگ آشنایی دارند که به معنای استفاده‌ غیرمجاز از داروها یا روش‎های غیر مجاز است و ورزشکاران برای عملکرد بهتر در طول مسابقه از این مواد استفاده می‌کنند. با توجه به هزینه بسیار بالای تشخیص استفاده از مواد نیروزا و انحصاری بودن آزمایشگاه‌های تشخیصی در چند کشور محدود دنیا، ابتکار بسیار مهم و ارزنده دانشگاه در ساخت نانوسنسور تشخیص استفاده از مواد نیروزا می‌تواند نقطه عطفی در شکستن انحصار علمی کشورهای توسعه یافته در زمینه تشخیص دوپینگ باشد.

دکتر رشید حیدری‌مقدم با بیان اینکه بهبود عملکرد ورزشی از راه استفاده از مواد خارجی و یا مصنوعی توسط ورزشکاران ممنوع است، افزود: در عمل، استفاده از مواد ممنوعه از راه آزمایش خون و ادرار ورزشکاران کنترل می‌شود که پیش، همزمان و یا پس از مسابقه از آنان جمع‌آوری می‌شود که این نمونه‌ها در آزمایشگاه به‌ وسیله‌ دستگاه‌های آنالیز پیشرفته با روش‌های متفاوت مورد بررسی قرار می‌گیرند.

وی تأکید کرد: امروزه معرفی روش‌های جدید و یا بهبود عملکرد روش‌های پیشین، مورد توجه قرار گرفته است.

دکتر حیدری‌مقدم با اشاره به استفاده‌ کشتی‎گیران از هورمون تستوسترون به‌عنوان یک ماده‌ نیروزا و همچنین اندازه‌گیری دشوار این ماده در نمونه‌های خون و ادرار، اظهار کرد: هدف از انجام این پژوهش، ارائه‌ یک نانوحسگر زیستی است که قادر است میزان هورمون تستوسترون در مایعات بیولوژیکی را با بکارگیری یک روش بسیار ارزانقیمت و با دقت بالا اندازه‌گیری کند.

وی با تأکید بر مشکلات روش‌های مورد استفاده در تشخیص تستوسترون به معرفی مزایای استفاده از روش حاضر پرداخت و گفت: با توجه به اینکه آماده‌سازی نمونه‌های بیولوژیکی به صرف زمان طولانی و بکارگیری روش‌های پیچیده نیازمند است؛ استفاده از نانوحسگر تولید شده در این پژوهش، مشکلات را مرتفع می‌کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان با بیان اینکه این موضوع موجب می‌شود فرایند تشخیص و اندازه‌گیری با سرعت بالاتری انجام شود، ادامه داد: این نانوحسگر از حد تشخیص دقیق‌تری برخوردار است و قابلیت الکتروکاتالیتی نانو صفحات گرافن بخوبی به اثبات رسیده است.

وی افزود: الکترودهای اصلاح شده با گرافن، فعالیت الکتروکاتالیتی بالایی در مواجهه با مولکول‌های زیستی از خود بروز می‌دهند و به دلیل خواص منحصربه‌فرد ساختاری و الکتریکی گرافن، در این طرح از الکترود متشکل از نانوصفحات اکسیدگرافن احیا شده و کربن شیشه‌ای به‌منظور اندازه‌گیری ساده و سریع هورمون تستوسترون در نمونه‌ خون و ادرار استفاده شده است.

دکتر حیدری‌مقدم در خصوص نحوه‌ ارزیابی عملکرد این حسگر گفت: در مطالعه‌ حاضر، اثر حضور عامل فعال سطحی کاتیونی CTAB نیز بر پاسخ حسگر نسبت به هورمون تستوسترون مورد ارزیابی قرار گرفته است؛ همچنین به‌منظور بررسی پلاسمای خون و نمونه‌ ادرار کشتی‎گیران شهر همدان و محتوای تستوسترون موجود در نمونه‌ آمپول‌های تجاری از این حسگر استفاده شد و نتایج به دست آمده با نتایج حاصل شده از یک روش استاندارد مقایسه شد.

عضو هیئت علمی دانشگاه افزود: بررسی‌ها نشان می‌دهند حضور عامل فعال سطحی CTAB موجب افزایش قابل‌ ملاحظه‌ سیگنال الکتروشیمیایی و در نتیجه افزایش میزان حساسیت این نانوحسگر می‌شود.

گفتنی است این تحقیقات حاصل تلاش‌های دکتر رشید حیدری‌مقدم عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان و دکتر عباس فرمانی عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان است که با همکاری محققانی از دانشگاه صنعتی شریف و پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی انجام شده است که نتایج آن در مجله‌ Materials Science & Engineering شماره‌ 61، سال 2016، صفحات 246 تا 250 به چاپ رسیده است.

یادآور می‌شود که این پروژه تحقیقاتی به عنوان پروژه برتر در حوزه نانوتکنولوژی و دسترسی به روش‌های نوین در این حوزه از طرف معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری در سال 1394 انتخاب شده است.

پایان پیام/

دیدگاه شما

مرکزآموزش علمی کاربردی الوان ثابت
سایت رهبر معظم انقلاب