به گزارش پایگاه خبری تحلیلی کورنگ ،شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران امروز اعلام کرد یارانه اختصاص‌یافته به بنزین در سال ۱۴۰۳ به رقم ۱۶۸۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. عددی که معادل ۲۱ میلیارد دلار بر اساس نرخ تسعیر ۴۰ هزار تومانی محاسبه شده است. محاسبه این رقم نشان می‌دهد دولت در سال گذشته هر روز نزدیک به ۵ هزار میلیارد تومان برای حفظ قیمت ۱۵۰۰ تومانی بنزین پرداخت کرده است. این حجم از یارانه بنزین را به یکی از پرهزینه‌ترین کالا‌های یارانه‌ای ایران تبدیل کرده و جایگاه آن را در سیاست‌گذاری انرژی کشور دوباره برجسته کرده است.

رشد مصرف شکاف میان قیمت داخلی و قیمت فوب خلیج فارس و سهم بالای خودرو‌های فرسوده در الگوی مصرف سه عامل اصلی جهش بار مالی یارانه بنزین بوده است. مصرف بنزین در سال ۱۴۰۳ به طور متوسط از روزی ۱۱۵ میلیون لیتر عبور کرده است. این عدد در برخی دوره‌های پیک سفر به ۱۳۰ میلیون لیتر هم رسیده است. شرکت ملی پالایش و پخش اعلام کرده قیمت فوب میانگین بنزین در سال گذشته حدود ۶۰ تا ۷۵ سنت بوده که با احتساب نرخ ارز مبنای محاسبات نشان می‌دهد فاصله میان قیمت واقعی و قیمت فروش داخلی بیش از ۵۰۰ درصد است. همین شکاف، موتور اصلی افزایش یارانه انرژی شناخته می‌شود.

اگر هر لیتر بنزین با قیمت فوب حدود ۲۵ تا ۳۰ هزار تومان ارزش داشته باشد و در داخل با نرخ ۱۵۰۰ تومان عرضه شود اختلاف قیمتی بین ۲۳ تا ۲۸ هزار تومان برای هر لیتر ایجاد می‌شود. ضرب کردن این عدد در مصرف روزانه همان رقمی است که بار مالی ۵ هزار میلیاردی را نشان می‌دهد. این شکاف در شرایطی شکل گرفته که ظرفیت تولید داخلی با فشار بیشتری روبه‌رو شده و تبدیل پالایشگاه‌ها به تولیدکنندگان بنزین با اکتان بالا هزینه‌های بیشتری را به شبکه پالایش تحمیل کرده است.

ناوگان خودروی کشور به بیش از ۲۶ میلیون دستگاه رسیده و نرخ اسقاط خودرو‌های فرسوده همچنان کمتر از یک‌سوم نیاز سالانه است. سهم بالای خودرو‌های قدیمی در شهر‌های بزرگ متوسط مصرف را بالا نگه می‌دارد. همچنین میانگین مصرف برخی خودرو‌های تولید داخل ۱۱ تا ۱۵ لیتر در صد کیلومتر است رقمی که در استاندارد‌های جهانی در محدوده ۷ تا ۹ لیتر قرار می‌گیرد.

قیمت بنزین در بسیاری از کشور‌های خاورمیانه بالاتر از ۳۰ تا ۴۰ سنت است و تنها چند کشور نفت‌خیز قیمت‌های کمتر از ۲۰ سنت دارند، اما هیچ کشوری اختلافی به بزرگی ایران میان قیمت داخلی و قیمت فوب ندارد. بسیاری از کشور‌های منطقه در سال‌های اخیر اصلاح تدریجی قیمت سوخت را اجرا کرده‌اند و سهم یارانه خود را در قالب پرداخت نقدی یا حمایت هدفمند مدیریت می‌کنند. همین مقایسه‌ها، جایگاه ایران را به عنوان یکی از بزرگ‌ترین توزیع‌کنندگان یارانه انرژی در جهان تثبیت می‌کند.

انتهای/خبر