به گزارش کورنگ، هنرصنعت فرش و فرشبافی در استان همدان از قدمت دیرینه‌ای برخوردار است به طوری که در سطح استان، انواع مختلفی از این هنر دست به خوبی قابل مشاهده است.

باید گفت نقطه‌ای از استان همدان را نمی‌توانیم پیدا کنیم که فرش مخصوص به خود را نداشته باشد و این موضوع یکی از نقاط برجسته این استان به شمار می‌رود.

همین فرش همدان که امروز خبری از آن نیست در روزگاری بازارهای غربی را در اختیار خود داشت و در هر تالار بزرگی در آمریکا و اروپا خودنمایی می‌کرد، اما امروز از فرش همدان خبری نیست، نه تنها فرش همدان، بلکه می‌توان گفت حیات فرش‌های متنوع استان بریده بریده و برخی از آنان به طور کامل منقطع شده است. امروز فرشبافی در روستاهای استان به ویژه شهرستان کبودراهنگ همچنان در جریان است اما البته؛ نه نقش و طرح بومی منطقه؛ بلکه به بافت فرش سایر استان‌ها به ویژه استان قم می‌پردازند.

50 روستا برای یک تاجر قمی قالی می‌بافند

یکی از مسئولان کارگاه قالیبافی در روستای عبدالمومن شهرستان کبودراهنگ در گفت‌و‌گو با فارس اظهار کرد: در حال حاضر یک تاجر قمی طرح و مواد اولیه چون نخ ابریشمی را به ما به همراه مزد بافت می‌دهد و در موعد مقرر فرش را دریافت می‌کند.

آیت شکری با بیان اینکه در هر دو سال یک فرش 24 متری 4*6 بافته می‌شود، افزود: برای بافت هر فرش 24 متری 9 نفر مشغول به کار می‌شوند و ماهانه 750 هزار تومان مزد دریافت می‌کنند.

وی با تأکید بر اینکه در کارگاه قالی بافی او 25 خانم مشغول به کار هستند، تصریح کرد: در روستای ما سه کارگاه فعال است و هر سه برای یک تاجر قمی فعالیت می‌کنند.

مسئول کارگاه قالیبافی روستای عبدالمومن با اشاره به اینکه هیچ‌گونه تسهیلات بانکی تا‌کنون دریافت نکرده، ادامه داد: در حال حاضر قرار است یک طرح جدید به ابعاد 7 در 7 متر بافته شود که با تولید آن 15 نفر مشغول به کار می‌شوند.

فرش مهربان توجیه اقتصادی ندارد

وی با بیان اینکه از بافت فرش مهربان در منطقه خبری نیست، خاطرنشان کرد: از لحاظ اقتصادی توجیهی برای بافت فرش مهربان وجود ندارد و نمی‌تواند حقوق ماهانه 750 هزار تومانی را تأمین کند زیرا زمانی که بافت آن تمام شود نهایتاً 500 هزار تومان به فروش می‌رسد.

شکری با تأکید بر اینکه در منطقه مهربان هم فرش قم بافته می‌شود، گفت: درآمدی که فرش مهربان از جمله دوغی برای افراد در بردارد، دیگر منطقی نیست و این مسئله به همه فرش‌های تولیدی در استان تسری پیدا کرده است.

وی با بیان اینکه تاجران قمی افراد خوش‌حسابی هستند، اظهار کرد: اگر یک ماه به بافنده حقوق تعلق نگیرد به کار خود ادامه نخواهد داد، همین مسئله باعث شده تا تاجران سر موقع حقوق بافندگان را بپردازند.

مسئول کارگاه‌ قالیبافی روستا عبدالمومن افزود: در حال حاضر یک تاجر قمی در بیش از 50 روستا مشغول به فعالیت است و به 750 بافنده حقوق پرداخت می‌کند.

وی با تأکید بر اینکه این فرش‌های بافته شده به خارج از کشور صادر می‌شوند، تصریح کرد: البته امروز که صادرات به مشکل برخورده، آینده این شغل را نیز به خطر انداخته است.

قیمت شورای مزد کفاف همه هزینه‌ها را نمی‌دهد

شکری با بیان اینکه نرخ تعیین شده در شورای مزد برای یک قالی کفاف هزینه‌ها را نمی‌دهد، ادامه داد: قیمتی که برای یک قالی در نظر گرفته می‌شود هزینه‌ها را به سختی تأمین می‌کند و برای مسئول کارگاه از سود چندانی برخوردار نیست.

به همین دلیل باید گفت که قلب فرش قم در کبودراهنگ می‌تپد فرش‌های صادراتی و ابریشمی قمی در این شهرستان بافته می‌شود.

این مسئله از دو بعد قابل بررسی است، در نقطه نظر اول ظرفیت لازم برای توسعه فرشبافی در استان وجود دارد و می‌توان برای تولید و صادر کردن فرش در استان برنامه‌ریزی کرد و مردم را به این سو سوق داد.

در بعد دیگر می‌توانیم کاری به روند فعلی نداشته و اجازه داد که بافندگان با تاجران که شیوه فروش این تولیدات را به خوبی می‌دانند بر اساس توافق حرکت کنند و یا اینکه با در اختیار قرار دادن تسهیلات این کارگاه‌ها را به سمت تولید قالی بومی و فروش آن به طور مستقیم توسط تولیدکنندگان سوق داد. که البته این ریسک بسیار بزرگی است زیرا ممکن افراد با تولید محصولات بومی با استفاده از تسهیلات بانکی نتوانند به خوبی تولیدات خود را بفروشند و تاجران کاربلد این شغل نیز از دست برود و منجر به سکون ‌شود. بنابراین تا زمانی که طرح معقول با توجیه اقتصادی وجود نداشته باشد، نباید در این شیوه تغییرات ایجاد شود.

*ابریشم‌بافان کبودراهنگ دارای مهارت بالا هستند

رئیس اداره فرش صنعت، معدن و تجارت استان همدان نیز اظهار کرد: تاجران و تولیدکنندگان استان قم معتقدند، ابریشم‌بافان شهرستان کبودراهنگ علاوه بر مهارت و تبحر کافی در ابریشم‌بافی، دارای سلامت و صداقت کاری هستند.

احمد علی‌بابایی افزود: این موضوع زمینه جذب سرمایه‌گذاران سایر استان‌ها به منظور سرمایه‌گذاری در تولید فرش در استان شده است.

وی خاطرنشان کرد: حضور تولیدکنندگان فرش ابریشم در استان همدان باعث افزایش کیفیت تولید این کالا در استان همدان شده است.

رئیس اداره فرش صنعت، معدن و تجارت همدان در پایان با اشاره به قدمت بالای استان همدان در زمینه فرشبافی، توجه به رفع مشکلات پیش روی قالیبافان را بسترساز بازگشت نقطه اوج این هنرصنعت در استان دانست.

گزارش از علی پنبه‌ای

منبع: فارس