به گزارش کورنگ به نقل از دفاع پرس، بعد از گذشت بیش از 40 روز از جنگ تحمیلی عربستان سعودی علیه یمن و کشتار غیرنظامیان آتش بس موقت انسانی میان دوطرف برقرار شده است.

تحولات داخلی عربستان سعودی و تغییر در سیات خارجی این کشور که حاکی از سیاست های جنگ افروزانه آل سعود در منطقه است محور گفت و گوی دفاع پرس با فتح الله توسلی کارشناس ارشد مسائل منطقه خاورمیانه وشمال آفریقا است:

دفاع پرس: بعد از روی کارآمدن ملک سلمان و حمله نظامی عربستان به یمن، عربستان سعودی دستخوش برخی تحولات شده است، از جمله آنها می توان به تغییر ناگهانی ولیعهد و وزیر خارجه این کشور اشاره کرد، به نظر شما مهم ترین این تغییر و تحول در عربستان چه بوده است؟

مدتها قبل از مرگ عبدالله، تحلیلگران مسائل منطقه ای پیش بینی می کردند که ستاره اقبال  محمد بن نایف برای کسب قدرت پادشاهی به دلیل خوش رقصیهای وی  به عنوان وزیر کشورو همکاری نزدیکش با سرویسهای امنیتی آمریکا بلند است و فرد مورد نظر غرب برای حکومت در سرزمین نفت ودلار ، محمد بن نایف است، اما دراین میان «مقرن » شخص مهمی بود که سالها ریاست دستگاه امنیتی کشور را در دست داشت و جایگاه برجسته ای در خانواده آل سعود دارا بود. اولین اقدام باید خلاص شدن از شر وی  و متعب بن عبدالله(فرزند ملک عبدالله ورئیس ارتش ملی موسوم به حرس وطنی) و چند شخصیت دیگر مانند التویجری بود اما ملک سلمان دنبال این بود که به هرطریق ممکن فرزند خود محمد بن سلمان را هم به هرم قدرت نزدیک کند، لذا بعد از مرگ عبدالله مهمترین تحولی که طی ماههای اخیر صورت گرفته انقلاب سفیدی است که ملک سلمان انجام داد و به صورت سریع شاهزاده مقرن  ولی عهد خود را که فقط چند ماه از انتصاب وی به عنوان ولی عهد می گذشت را کنار گذاشت تا شرایط لازم برای حضور فرزند خود محمد بن سلمان که کمتر از30سال سن دارد را برای آینده حکومت درمملکت خانوادگی   آل سعود فراهم نماید.

محمد بن سلمان نیز تلاش کرد با حمله به یمن و فرماندهی عملیات (به عنوان وزیر دفاع) شایستگی ها و توانمندیهای خود(به زعم خودش وپدرش) را به رخ دیگران بکشد تا ملک سلمان کمتر مورد انتقاد سایرخانواده های آل سعود مانند خانواده طلال،فهد،خالد ،سلطان و ... قرار بگیرد.

دفاع پرس: مهم ترین پیامدهای این تحولات بر آینده عربستان چیست؟

ملک سلمان درکمتراز چندساعت بعد از مرگ عبدالله چندین حکم صادرکرد و بعد از چند ماه به یکباره پنجاه  حکم جدید دیگر صادر نمود که شامل انتخاب ولی عهد وولی ولی عهد و وزیر خارجه بود.

ورود نسل جوان وجدید به قدرت(محمد بن نایف ومحمد بن سلمان) اگرچه توانست بخشی از جامعه جوان این کشور را با حکومت همراه کند اما دو مشکل اساسی دراین بین وجود دارد :

1- تعداد زیادی از شاهزاده های سعودی که تحصیلات وسوابق بهتر وبیشتری از محمد بن سلمان دارند در ساختار جدید قدرت وخصوص در راس هرم نادیده گرفته شده اند و این موضوع مورد انتقاد این افراد می باشد و اختلافات دراین زمینه جدی است اما ماهیت وساختار مشابه فراماسونری هیات حاکمه مانع از انتشار این انتقادات می شود ، لکن این وضعیت در میان مدت وبلند مدت استمرار نخواهد داشت.

2- حدود 20میلیون چمعیت اصلی سعودی که اتباع این کشور را شامل می شوند تاکنون لذت حضور در قدرت و دموکراسی وانتخابات را نچشیده اند و همواره افرادی از یک خانواده بر سرنوشت آن ها حاکم بوده اند و برای آنان حکومت کرده اند. با گسترش آگاهی های عمومی درنتیجه افزایش رسانه های ارتباط جمعی ، اکنون این جامعه خاموش درحال تحرک(هرچند اندک وآهسته) است و با استمرار این وضعیت ، انتظار می رود اعتراضات درون حاکمیتی(بین خانواده آل سعود) و درون کشوری(بین مردم وحاکمیت)   افزایش یابد.

نکته مهم دیگر این است که عربستان سعودی بازنده اصلی تحولات اخیر درمنطقه بوده است و اقدام و جنایات اخیرش دریمن وجهه این کشور را در بین مردم یکی از مهمترین همسایگانش با بیش از2000 کیلومتر مرز مشترک و تاریخی سراسر موفقیت درقبال سعودی طی جنگهای شش گانه سالیان گذشته تخریب نموده واکنون نه تنها مردم این کشور به ریاض به عنوان همسایه نمی نگرند بلکه حاکمان آل سعود را قاتل فرزندان خود و تخریب کننده کشورشان می دانند. این وضعیت در عراق وسوریه نیز حاکم است و اکثریت قریب به اتفاق مردم بحرین نیز عربستان را اشغالگر کشورشان و مانع اصلی تحقق خواسته های خود تلقی می کنند.

دفاع پرس: در خبرها آمده بود که پادشاه عربستان به دلیل ترس از کودتا، سفر خود را به واشنگتن را لغو کرد و همچنین آمده بود عربستان تا 24 اردیبهشت، شیخ نمر را اعدام می کند این تحولات تا چه اندازه می تواند متاثر از حمله عربستان به یمن باشد و تاثیر آن بر آینده این کشور چیست؟

شاید نگرانی از احتمال وقوع برخی حوادث در داخل عربستان درعدم حضور ملک سلمان درآمریکا موثر باشد اما به نظرم مهمترین عامل دراین زمینه این است که آمریکا بعد از کشف نفت موسوم به «نفت صخره ای» و فناوریهای جدید وسوختهای جایگزین  به جای نفت دیگر مانند قبل توجهی به کشورهای نفت خیز عربستان سعودی ندارد و دنبال شریک مطمئن و با قدرت درمنطقه است که کشورهای عربی فاقد شاخصه های اصلی آن هستند لذا با حکام عرب به صورت تحکمی برخورد می کند ودعوت آنها به کمپ دیوید(محل معروف توافق ننگین کمپ دیوید)برای حکام عرب تحقیر آمیز است و این درحالی است که آمریکا بر ادامه مذاکره با جمهوری اسلامی ایران علیرغم میل اعراب ادامه می دهد و نمی خواهد منافع راهبردی خود را فدای خواست کشورهای عربی نماید ضمن اینکه به کشورهای عربی برای خرید تسلیحات خود و اجرای برخی سیاستهایش در منطقه نیاز دارد. وضعیت کشورهای عربی به شکلی است که چه دراین نشست حاضر شوند وچه حاضر نشوند ، بازنده هستند زیرا از نظر اوباما دیگر حنای توجیهات قبلی این حکام درخصوص دشمنی ایران و نقش ایران در بی ثباتی در منطقه و.. رنگی ندارد و مشکل اصلی این کشورها نحوه تعاملشان با مردم و ساختار سیاسی ومذهبی افراطی آنهاست که مولد تروریسم وافراطگرایی هستند . حکام عربی که در کمپ دیوید حاضر نشدند بعد از اوباما عذرخواهی خواهند کرد همانطور که ملک سلمان بعد از اعزام ولی عهد خود بلافاصله با اوباما تماس گرفت نا از شدت عصبانیت عموسام بکاهد!.

انتهای پیام/ح