به گزارش کورنگ به نقل از ایرنا، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که صنعتی شدن بخش کشاورزی موجب افزایش مصرف آب در این بخش شده است به طوریکه در استان همدان حدود 90 درصد آب قابل دسترس، در بخش کشاورزی مصرف می شود.

کشاورزی مهمترین محور توسعه در استان همدان محسوب می شود و از طرفی برداشت آب بیش از ظرفیت دشت ها در این استان باعث شده هر ساله به طور متوسط سطح آب های زیر زمینی 1.2 متر پایین بیاید لذا اتخاذ راهکارهای مناسب برای استفاده بهینه از منابع آبی قابل دسترس در این استان ضروری است.

از طرفی توجه به بخش صنعت و توسعه صنعتی استان راهکاری مهم در راستای اشتغالزایی و رفع معضل بیکاری است که با توجه به نیاز طرح های صنعتی به منابع آبی ضروری است به هر وسیله ممکن راندمان آبیاری افزایش یابد.

روش های متداول آبیاری را می توان به دو دسته کلی روش های آبیاری سطحی و روش های آبیاری تحت فشار تقسیم کرد.

به گفته کارشناسان یکی از روش های افزایش بهره وری آب، بهره گیری از روش های نوین آبیاری تحت فشار است و ایران از نخستین کشورهای جهان بوده که سیستم های آبیاری تحت فشار بارانی و قطره ای را تجربه کرده است.

یک مهندس کشاورزی فعال در شاخه آبیاری در استان همدان گفت: با وجود آنکه آبیاری سطحی به عنوان روش غالب در جهان محسوب می شود ولی به لحاظ افزایش روز افزون هزینه تامین آب و نیز محدودیت منابع آبی در دسترس، تمایل دولت ها به ویژه کشورهای توسعه یافته برای کاربرد آبیاری تحت فشار افزایش یافته است.

ˈفاطمه نیک سیرˈ افزود: به این منظور اجرای سیستم آبیاری کم فشار با لوله های زیر زمینی و با سیستم آبیاری تحت فشار قطره ای و بارانی، امکان حصول راندمان توزیع آب در سطح مزرعه را تا حدود 95 درصد فراهم می کند.

یک کارشناس اقتصاد کشاورزی نیز گفت: بحران آب یکی از مشکلات اصلی در استان همدان است که خشکسالی های اخیر آن را تشدید کرده است.

ˈعزت الله نجفیˈ عدم مدیریت را مشکل اصلی در بحران آب دانست و گفت: تاکنون در خصوص مدیریت عرضه، اقدامات مهمی انجام شده است در حالیکه مدیریت تقاضا هم دارای اهمیت است و نقش تعیین کننده ای در بهره وری مصرف آب دارد.

وی بهره گیری از روش های نوین آبیاری تحت فشار را از روش های موثر در افزایش بهره وری آب دانست و تصریح کرد: در بسیاری مواقع با کاهش مصرف آب به روش بهره گیری از روش های مدرن، کشاورزان سطح زیر کشت را افزایش می دهند و این کار مانع از تحقق هدف اصلی که همان کاهش مصرف آب است می شود.

وی استفاده از پساب ها را راهکار دیگری برای کاهش مصرف آب عنوان کرد و گفت: با تصفیه پساب فاضلاب های شهری، این پساب ها برای کشاورزی قابل استفاده می شود.

نجفی تصریح کرد: تغییر الگوی کشت و فراهم کردن مشوق هایی برای کشت محصولاتی که آب کمتری مصرف می کنند یکی از راهکارهای دیگر برای افزایش بهره وری آب است.

وی گفت: بنابراین استراتژی افزایش بهره وری زمین باید به استراتژی افزایش بهره وری آب تبدیل شود.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان نیز در این خصوص گفت: با توجه به اقلیم خشک و نیمه خشک همدان و کمبود منابع آبی در استان ، آب به عنوان یکی از عوامل محدود کننده تولید، نقش مهمی را در تعیین نوع فعالیت های زراعی ایفا می کند.

ˈمحمد ابراهیمیˈ افزود: آسیب پذیری سفره های آب زیرزمینی در اثر برداشت بی رویه از منابع آبی، اتمام پتانسیل های قابل توسعه بهره برداری از آب های زیرزمینی برای مصارف کشاورزی و پایین بودن راندمان آبیاری، لزوم اصلاح الگوی مصرف آب را ضروری می کند.

وی ادامه داد: 12 هزار هکتار از اراضی این استان برای کشت های الگویی در نظر گرفته شده است.

ابراهیمی افزود: شش هزار هکتار در ˈیوسف آبادˈ شهرستان اسدآباد برای اراضی آبی و شش هزار هکتار در ˈقباق تپهˈ شهرستان کبودراهنگ برای اراضی دیم به منظور تعیین الگوی کشت در استان همدان در نظر گرفته شده است.

وی اضافه کرد: در تعیین الگوی کشت، 15 پارامتر شامل اقلیم همدان، مدیریت کم آبی، صنعت، حمل و نقل، اقتصادی و بازاریابی داخلی و خارجی در استان در نظر گرفته می شود.

مدیر عامل شرکت آب منطقه ای استان همدان نیز گفت: بحران کمبود آب اصلی ترین چالش جهانی در 20 سال آینده است.

ˈمرتضی عزالدینˈ افزود: در 20 سال آینده از هر سه نفر جمعیت جهان، یک نفر با مشکل دسترسی به آب رو به رو هستند.

وی در باره مصرف آب در استان همدان گفت: بیشترین میزان آب در بخش کشاورزی مصرف می شود که باید با تغییر الگوی کشت و مجهز کردن کشتزارها به سامانه آبیاری مکانیزه، با صرفه جویی در مصرف آب،میزان بهره وری را افزایش داد.

عزالدین گفت: بخش صنعت در استان همدان کمتر از دو درصد آب مصرف دارد در حالی که در کشورهای توسعه یافته سهم صنعت از منابع آب 18 درصد است.

وی ادامه داد: همدان با توجه به ظرفیت های موجود می تواند به عنوان قطب گردشگری معرفی شود که در این بخش مصرف آب به حداقل می رسد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان همدان تصریح کرد: به علت فرسوده بودن سامانه آبرسانی در همدان 26 درصد از آب شبکه های لوله گذاری هدر می رود که این نسبت در جهان بین 10 تا 15 درصد و ودر ایران 25 درصد است.

عزالدین افزود: اصلاح شبکه لوله گذاری آب برای جلوگیری از هدر رفتن آب در همدان نیاز به تأمین منابع مالی لازم است و سالانه برای اجرای این طرح توسط دولت اعتباری در نظر گرفته می شود.

رییس سازمان جهاد کشاورزی همدان نیز گفت: آبیاری تحت فشار در این استان از سال 1383 آغاز شده و از ابتدای آغاز طرح تاکنون در۱۱۰ هکتار از اراضی همدان سیستم آبیاری تحت فشار انجام شده است.

ˈعلیرضا رنجبر ضرابیˈ افزود: در مجموع 160 هکتار از اراضی استان همدان مستعد اجرای طرح آبیاری تحت فشار هستند که تاکنون 110 هکتار اجرایی شده است و براساس هدف گذاری سال 1393 حدود 10 هزار هکتار دیگر این طرح اجرا می شود.

وی با بیان اینکه اجرای طرح های آبیاری تحت فشار در استان همدان موجب صرفه جویی 581 میلیون مترمکعب آب شده است افزود: سالانه حدود 66 میلیون متر مکعب آب در اثر اجرای آبیاری تحت فشار در این استان صرفه جویی و استفاده بهینه شده است.

وی میزان صرفه جویی در مصرف آب ناشی از آبیاری تحت فشار در هر هکتار را سه هزار و 700 مترمکعب اعلام کرد و افزود: باتوجه به تجهیز 111 هزار هکتاری اراضی آبی استان به آبیاری تحت فشار میزان قابل توجهی از آب در استان صرفه جویی شده است.

رنجبرضرابی همچنین راندمان تولید در آبیاری غرق آبی را 35 درصد عنوان کرد و گفت: راندمان در آبیاری تحت فشار 70 درصد است و با اجرای آبیاری قطره ای راندمان تا 90 درصد افزایش می یابد.

وی بیان کرد: استان همدان دارای 700 هزار هکتار اراضی زراعی است که 253 هزار هکتار آن آبی است و سالانه 3.5 میلیون تن انواع محصولات زراعی شامل گندم، جو و سیب زمینی در استان تولید می شود.

وی با بیان اینکه برای هر هکتار چهار میلیون تومان اعتبار پیش بینی شده است و به متقاضیان حداکثر 85 درصد تسهیلات بلاعوض پرداخت می شود، افزود: از لحاظ نسبت سطح اجرای سیستم آبیاری تحت فشار موردنیاز استان همدان رتبه نخست دارد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با اشاره به اینکه شهرستان های رزن و کبودراهنگ در اجرای سیستم آبیاری تحت فشار پیش رو هستند، تصریح کرد: مطالعات هشت هزار هکتار از اراضی مستعد انجام و طرح و نقشه آنها تهیه شده است.

در استان همدان 142 هزار نفر بهره بردار کشاورزی هستند و این بخش 32 درصد اشتغال این استان را تشکیل می دهد.

انتهای پیام