به گزارش پایگاه خبری تحلیلی کورنگ به نقل از نافع، چهارشنبه سوری یکی از جشنها و سنتهای ایرانیان بوده که در آخرین چهارشنبه سال برگزار میکردند که باید برگزاری چنین جشنهایی را در باورهای مردم آن دوران جستجو کرد اما به نظر هر چه بوده باعث دورهمی و جمع شدن اقوام و همسایگان کنار هم میشده و این افراد ساعاتی را به خوشی و خرمی کنار هم سپری میکردند اما امروزه این آیین با آن فلسفه زیبایش به گونهای برگزار میشود که گویا میدان کاراز و جنگ است و در این سالها شاهد اتفاقاتی هستیم که به جای لذت بردن از این چهارشنبه آخر سال و برگزاری مراسمهای گذشته ترسی عجیب وجودمان را میگیرد و تنها منتظریم که این شب تمام شود.
این آیین در گذشته رسم و رسوم خود را داشته و تنها چیزی که از آن به یادگار مانده آتش افروختن آن است. چهارشنبه سوری در همدان مانند شهرهای دیگر ایران نیز رسومات خاص خود را داشته و برگزار میشده است.
زنان همدان از اول اسفند شروع به دودهگیری و تمییز کردن خانه میکردند و کرسیها را برمیداشتند و تمام اسباب و وسیلهای که دیگر کهنه شده بود را جمع کرده و در همین چهارشنبه آخر سال با روشن کردن آتش، میسوزاندند، در برخی از روستاهای همدان مردم در چهارشنبه سوری جاروهای کهنه خود را روی پشت بامها میبردند و آتش روشن میکنند و جوانها از روی آتش میپریدند.
همچنین کوزههای خود را که دیگر کهنه شده از پشت بام به پایین میانداختند تا بشکند و یک کوزه نو و تازه را جایگزین آن می کردند.
یکی دیگر از رسمهای رایج در شهرها و روستاهای همدان فال گرفتن با کوزه بوده که یکی از دختران به چشمه میرفت و کوزهای را از آب پر میکرد و زنها و دختران دم بخت دور آن جمع میشدند و هر کدام یک نشانی مانند یک دگمه، سکه، سنجاق و پارچههای داخل کوزه میانداختند، سپس یک دختربچه یکی یکی این نشانهها را بیرون میآورد و یکی از زنان شعر و ابیاتی را میخواند که مضمون آن بیت، فال ان شخص محسوب میشد.
یکی دیگر از رسمها قاشقزنی بود که دختران و پسران جوان کاسه و قاشق به دست، چادری بر سر کرده و به در خانه دوستان و همسایگان خود میرفتند و با زدن قاشق بر روی کاسه به صاحبخانه میفهماندند که باید جلوی در بیاید و در کاسه آنها آجیل، نقل، شیرینی و یا پول بریزد.
همچنین فال گوشی که مختص دختران جوان بود یک رسمی شیرین و جذاب به حساب میآمد که دختران دم بخت در چهارشنبه آخر سال نیتی میکردند و در پشت دیوار یا در دم پنجره میایستادند به طوری که دیده نشوند و به سخن اولین رهگذری که رد میشد گوش میدادند و صحبت ان رهگذر را برای نیت خود تفسیر میکردند.
اما یکی از مهمترین رسوم مردم همدان، شالاندازی بود که البته در برخی از روستاهای همدان برگزار میشود. در این مراسم جوانان بعد از پریدن از روی آتش نیت میکردند و بعد با چند دستمال حریر و ابریشمی که به هم گره میزدند طنابی را درست کرده و روی پشتبام میرفتند و از دودکش خانه دیگران آویزان میکردند و با صدا در آوردن یا سرفه کردن صاحبخانه را متوجه خود میکردند و صاحبخانه که منتظر آویختن چنین شالهایی بود هر آنچه از آجیل، نقل و شیرینی و ...آماده کرده بود گوشه شال میریخت و آن را گره میزد و صاحب شال آن را بالا میکشید و جوان هر چیزی را که در شال بود برای نیت خود تفسیر میکردند اگر شیرینی و نقل بود نشانه شادکامی، اگر گردو بود نشانه طول عمر، کشمش نشانه پرآبی، نان نشانه برکت و ...بود
برخی از بانوان در این شب نیز آجیلهای چون گردو و بادام شکسته شده برای عید را روی آتش افروخته شده برای چهارشنبه سوری بو میدادند و برای عید آماده میکردند، در برخی از مناطق نیز آش مخصوصی را میپختند و دور هم کنار آتش در آن شب میخوردند.
همه این رسم و رسومها جدای از اینکه چقدر میتواند کاربرد داشته باشد، موجب شادی و نشاط در بین اهالی خانواده میشد و روزهای پایانی سال را برای آنها ماندگار میکرد اما امروزه چهارشنبه آخر سال تنها به برافروختن آتش بسنده کرده و به جای ایجاد یک فضای شاد و فرحبخش تبدیل به یک فضای خطرآفرین شده است. جشنها و آیین گذشتگان ما به دنبال ایجاد آرامش، نشاط و سرزندگی بودند که متأسفانه گذر زمان چهره مهربان آنها را کمرنگ کرده و چه زیبا است که در شب چهارشنبه آخر سال به سنت گذشتگانمان احترام بگذاریم و جشن آن شب را همانند آنها پرشور، بانشاط و بیخطر برپا کنیم.
انتهای پیام/رستمی
دیدگاه شما