یادداشت: حسین توسلی

آنچه که در گزارشها به مسئولین منعکس می شود ،تنها بخش بسیار ناچیزی از واقعیتهای موجود در صحنه است که تنها با حضور در میدان و با دیدار با مردم و بازدید از پروژه ها قابل لمس است و این سنت حسنه ای است که از قبل وجود داشته ودر دوران ریاست جمهوری آقای دکتر احمدی نژاد هم تحت عنوان «سفرهای استانی » به خوبی از آن استفاده شد و نتایج فراوانی داشت اگر چه مانند هر اقدام بزرگ دیگری بی نقص نیز نبود.

اکنون که جناب آقای نیکبخت استاندار محترم همدان ،اولین سفرهای خارج از مرکز استان را به کبودرآهنگ اختصاص دادند و از نزدیک با مشکلات مردم آشنا شدند، امیدواریم که با عنایت ایشان وپیگیریهای فرماندار محترم (که این سفر نیز از نتایج پیگیریهای ایشان می باشد)، شهرستان کبودرآهنگ جایگاه واقعی خود را در استان وکشور بازیابد .

همانطور که در یادداشتهای قبلی خود نیز یادآور شدم . مشکلات کبودرآهنگ با تدوین راهبرد مناسب و راهکارهای بلند مدت ومیان مدت قابل حل است و امیدواریم سفر اخیر استاندار محترم به شهرستان کبودرآهنگ سرآغاز توسعه منطقه باشد. اختصاص بیش از سه میلیارد تومان اعتبار جدید از محل اعتبارات استانی و... برای کبودرآهنگ اگر چه بسیار کمتر از انتظارمردم است ، اما اقدام خوب و قابل تقدیر است و امیدواریم که مسئولین محترم منطقه در جذب این اعتبارات تلاش کنند و با نظارت دقیق مسئولان در پروژه های مهم هزینه نمایند.

اظهارات آقای قنبری و آمار ارائه شده از جانب ایشان در جلسه با استاندار محترم نشان می دهد که در این مدت کوتاه، ایشان توانسته درک درستی از ظرفیتهای موجود منطقه بدست آورد . اشاره به وجود بیش از ۱۲۰ هزار هکتار زمین زراعی زیر کشت غلات در کبودراهنگ و ظرفیتهای دیگر بیانگر این فهم راهبردی ایشان از منطقه است که لازم است از این ظرفیتها به خوبی بهره برداری شود.

اینجانب نیز نکاتی در این زمینه یادآوری می کنم امیدوارم در تدوین راهبردها وبرنامه های مسئولین محترم مورد استفاده قرار گیرد:

1- برخلاف نظر برخی از مسئولین محترم، اینجانب معتقدم تعطیلی نیروگاه شهید مفتح بدون شک مشکلاتی برای صنعت استان و منطقه کبودرآهنگ و مردم ایجاد خواهد کرد، واز طرف دیگر دهها کارگر وکارمند شاغل درآن را بلاتکلیف خواهد نمود. میلیاردها تومان سرمایه گذاری در نیروگاه شده است و این نیروگاه سال گذشته حدودیك ميليون و ۴۰ هزار و ۴۸۵ كيلووات برق تولید کرده است . فرماندار محترم به خوبی اشاره نموده اند که « با تبدیل این نیروگاه ۱۰۰۰ مگاواتی برق از تر به خشک و انتقال پساب فاضلاب همدان به همراه راه‌اندازی دیگ خشک، مشکل نیروگاه برطرف می‌شود». در این زمینه باید یادآوری کنم که نیروگاههای حرارتی می توانند با توجه به نوع سیستم خنک کننده از لحاظ آب بسیار پرمصرف باشند؛ این مساله کبودرآهنگ را با مشکل جدی مواجه نموده و نیروگاه مفتح سفره های آب زیر زمینی منطقه را با مشکل مواجه کرده است لذا استفاده از روش‌های غیر آبی می تواند مصرف آب را کاهش دهد، خنک کننده سیستم‌های هوایی نیز روشی غیر آبی است که مصرف بسیار پایینی دارد.

2- پديده ي فروچاله‌ها در استان همدان که از دشت قهاوند شروع شده و تا دشت فامنين و كبودر‌آهنگ، گسترش يافته است، ناشی از برداشت بی رویه از سفره های زیر زمینی آب است. از سوي ديگر بحران آب ، اساسي‌ترين دغدغه كشاورزي استان همدان است. اين معضل كه بيش از همه شهرهاي قهاوند و فامنين و کبودرآهنگ را تهديد مي‌كند، به دليل سرمايه‌گذاري نامناسب در پوشش انهار، كانال انتقال آب و بهينه‌سازي قنوات مشكلات فراواني را گريبان‌گير كشاورزان منطقه كرده است. كمبود آب و افت منابع زيرزميني استان در چند سال اخير ارمغاني جز مهاجرت روستاييان به شهر نداشته است به‌طوري‌كه اكنون تعداد زیادی از روستاها خالي از سكنه مانده‌اند. همچنين با وجود كمبود ظرفيت منابع آب زير زميني در دشت‌هاي همدان همچنان حفر چاه‌هاي غيرقانوني، منابع زيرزميني اين استان را تهديد مي‌كند.

نيروگاه شهيد مفتح همدان تنها عامل نیست اما يكي از عوامل مهم و تاثيرگذار خشكسالي در استان همدان است. اين نيروگاه كه در سال ۷۵ و در پايان عمر دولت سازندگي افتتاح شد از نوع بخاري با برج خنك‌كننده‌تر و سوخت گاز طبيعي و مازوت طراحي شده و داراي ۴ واحد ۲۵۰ مگاواتي است. نيروگاه شهيد مفتح همدان سالانه بخش اعظم منابع زيرزميني آب منطقه كبودآهنگ را مي‌بلعد. در حالي‌كه صنايع بزرگ و كوچك بايد موجب رونق و اشتغالزايي در منطقه ‌شود و ضريب پايداري برق منطقه را نيز افزايش دهد، اما به دليل بروز معضلي به نام خشكسالي اين صنعت دشمن اصلي كشاورزي منطقه شده است. سيستم خنك كن نيروگاه حرارتي شهيد مفتح همدان هم‌‌اكنون از نوع ‌«تر » است كه احتياج به مقدار زيادي آب براي خنك كردن بخار توليدي دارد.

با توجه به خشكسالي‌هاي سال‌هاي اخير، برداشت زياد آب از سفره‌هاي زيرزميني منطقه و افت شديد سطح اين آب‌ها، هم‌‌اكنون زمين‌هاي اطراف نيروگاه دچار نشست شده است كه اين امر علاوه بر مشكلات تامين آب سيستم خنك‌كن، خطراتي را براي واحدهاي در حال بهره‌برداري نيروگاه ايجاد كرده است. حتي احداث حوضچه تزريق مصنوعي با ۲۰ ميليارد ريال و ورود ۵ ميليون مترمكعب آب توسط آن به سفره‌هاي زيرزميني در اين نيروگاه هم كمكي به معضل بي‌آبي منطقه نكرده است. این درحالی است که میزان بارش در استان همدان در مقایسه با سال گذشته ۳۰ درصد و در بلند مدت ۲۵ درصد کاهش داشته است و این آمار در شهر همدان با بارش ۱۵۹ میلی متری کاهش ۳۴ درصدی را در مقایسه با پارسال و کاهش ۳۲ درصدی را در مقایسه با مدت زمان ۲۰ ساله نشان می دهد. بیشترین استفاده از منابع آب استان در بخش کشاورزی است و پس از آن ، مصارف شهری و روستایی و سپس بخش صنعت و معدن قرار دارند.

اگر نيروگاه شهيد مفتح در سال با ظرفيت بالا كار كند حدود ۱۰ تا ۱۱ ميليون متر مكعب آب مصرف مي‌كند و با حدود ۲۰ حلقه چاهي كه دارد دو تا دو و نيم درصد آب منطقه را استفاده مي‌كند.

با پيگيري‌هاي انجام شده در سفرهاي استاني دولت نهم و دهم به استان همدان مصوبه‌اي مبني بر تبديل سيستم ‌تر به خشك به تصويب رسيد. هدف از اجراي اين پروژه، تبديل سامانه ‌‌تر به سامانه تركيبي ‌تر و خشك (Hybrid) براي برطرف كردن مشكل تامين آب پروژه است. در سال‌هاي اخير براي پيشگيري از خشكسالي بيشتر و بحراني‌تر شدن معضل آب منطقه، فاز اول پروژه تبديل سامانه برج‌هاي خنك‌كننده نيروگاه شهيد مفتح از ‌تر به خشك با هزينه‌اي بالغ بر ۶۰ ميليارد تومان كليد خورده است. نيروگاه شهيد مفتح به ۴ برج خنك‌كننده براي تبديل از‌تر به خشك نياز دارد كه با توجه به مشكلات اقتصادي و كمبود اعتبارات، قرار شده در حال حاضر فقط يك‌برج راه‌اندازي شود.

به هرحال نیروگاه مفتح با دهها پرسنل در بخشهای تخصصی ،عمومی وخدمات درحال کار است و راهی جز ادامه کار نیست اما باید به سرعت و با یک برنامه ضربتی ، سیستم خنک کننده نیروگاه از حالت فعلی خارج شود تا نیاز به مصرف این حجم کلان آب نباشد.

3- استاندارمحترم همدان درسفر اخیر خود به نیکی اشاره کردند که « ۸۲ درصد مردم شهرستان کبودراهنگ در روستاها ساکن هستند، و وجود قشر عظیمی از مردم در روستا اهمیت رسیدگی به وضعیت روستاها را صدچندان می‌کند.» این موضوع نه تنها در مباحث اقتصادی بلکه در قالب تئوریهای امنیتی نیز در ابعاد مختلف قابل تفسیر است و ضرورت دارد مسئولین محترم ،صاجبان اصلی انقلاب را که محرومین هستند دریابند و تمام توان خود را برای کمک به حل مشکلات آنان به کار گیرند.

در اولین اقدام ، همانطور که استاندار محترم اشاره نموده است ،لازم است بهسازی و مقاوم‌سازی روستاهای شهرستان کبودراهنگ در اولویت کاری قرار گرفته است، به قالیبافان و تولیدی‌های منطقه توجه ویژه شود . قالی بافان کبودرآهنگ ،سرمایه انسانی و پشتوانه توسعه در منطقه هستند. من با نظر استاندار محترم موافقم که « انتظار نداریم که شهر کبودراهنگ را با شهرهای تراز اول کشور مقایسه کنیم اما حداقل باید در سطح سایر مراکز شهرستان‌های استان قرار گیرد.» وجود ۱۲ هزار نفرقالیباف(رقم رسمی که رئیس محترم صنعت ومعدن کبودرآهنگ گزارش دادند) در کبودراهنگ که اغلب آنها در منطقه شیرین سو قرار دارند ، ظرفیت بسیار بالایی است .این آمار بیانگر آن است که حدود ده درصد جمعیت کبودرآهنگ در این بخش فرصت حضور دارند و متاسفانه براساس اعلام آقای سلطانی رئیس محترم صنعت ومعدن کبودرآهنگ تنها ۶ هزار نفر از بافندگان فعال هستند.12 هزار بافنده یعنی حداقل 8 هزار خانواده و می توان با برنامه ریزی دقیق وحمایت ازاین صنعت ،ضمن کمک به توسعه منطقه ، فرهنگ غنی منطقه را حفظ و مانع از ایجاد بحرانهای خانوادگی (به دلیل وضعیت اقتصادی)، مهاجرت و فقر در منطقه شد. ضمن اینکه بدون شک با احیای این صنعت بزرگ ، کارگاههای وابسته مانند تولید دار قالی ، رنگرزی و.. نیز ایجاد خواهد شد .

با ارائه نقشه های جدید و طرحهای نوین می توان فرشهای صادراتی بیشتری را تولید وارز قابل توجهی را به اقتصاد کشور ومنطقه تزریق نمود. وبه قول استاندار محترم« ایجاد اشتغال از مسیر رونق تولید می‌گذرد و با هیچ شعار و تبلیغاتی محقق نخواهد شد». چرا باید قالی بافان منتظر دریافت تسهیلات باشند؟ درحالی که بانکها وموسسات اعتباری می توانند با حمایت ازآنان ضمن کمک به تولید ،بیش از آنچه که از طریق سود تسهیلات بدست می آورند از این طریق کسب نمایند.

درآینده انشاء الله مطالب بیشتری در باره منطقه کبودرآهنگ خواهم نوشت شاید بتوانم قدم کوچکی درجهت کمک به مردم منطقه خود برداشته باشم.

ارادتمند: توسلیwww.tawassoli.blogfa.com