آزادی عقیده و اندیشه در کنار حق رای دادن و انتخاب شدن تنها بخش کوچکی از این آزادی ها است.
انتخابات مجلس شورای اسلامی هفتم اسفند برگزار می شود و در آن همه مردم می توانند فارغ از دین و مذهبی که دارند مشارکت کنند.
در این میان قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز حق ویژه ای برای اقلیت های دینی قائل شده است که یکی از این حقوق شرکت اقلیت ها در انتخابات و انتخاب نماینده ای برای خود است.
توجه به حقوق اقلیت های دینی نشانگر مردمسالاری و محترم شمردن این مردم در محدوده قانون است.
در واقع اقلیت های دینی در کنار انجام مراسم دینی خود، در احوال شخصیه خود نیز آزاد هستند.
زرتشتیان، کلیمی ها و مسیحیان ( ارمنی و آشوری ) اقلیت های دینی شناخته شده به حساب می آیند که دارای نماینده در مجلس شورای اسلامی هستند.
این اقلیت های دینی با توجه به جمعیت خود و بر اساس قانون اساسی دارای پنج نماینده هستند.
در واقع نگاه به اقلیت های دینی در نظام جمهوری اسلامی عرصه های مختلفی را در بر می گیرد که از جمله این عرصه ها؛ آزادی انجام مراسم و آیین های دینی، آزادی عقیده و اندیشه، آزادی بیان و حق اظهار نظر، حق رای دادن و حق انتخاب شدن است.
در زمینه نقش و کارکرد اقلیت های دینی در انتخابات به ذکر چند نکته می پردازیم:
1- بی شک وجود اقلیت های دینی با گرایش های مختلف ناشی از فرهنگ و تمدن متفاوت، موجب تنوع فرهنگی و اجتماعی در هر کشوری است که باعث استحکام و تقویت کشور می شود. در این میان یکی از راه های رسیدن به توسعه پایدار توجه بیشتر به منابع انسانی و توسعه انسانی است؛ از این رو اقلیت های دینی می توانند نقشی ویژه در توسعه و آبادانی کشور داشته باشند.
ایران در سال 1947میلادی با تسلیم سند الحاقی خود به دبیرکل وقت سازمان ملل متحد، به طور رسمی به کنوانسیون رفع همه اشکال تبعیض نژادی پیوست. جمهوری اسلامی ایران همواره حقوق اقلیت های دینی را رعایت کرده و اقلیت های یادشده همواره در کنار دیگر مردم ایران در تمام عرصه های گوناگون حضور گسترده و فعالی داشته اند .
همچنین با توجه به این که کشور ما دارای تنوع دینی و مذهبی است، پس توجه بیشتر به حقوق آن ها امری ضروری و بایسته است. هر چند تجربه تاریخی بیش از سه دهه حیات جمهوری اسلامی ایران نشان می دهد که رویکرد فرصت محور جمهوری اسلامی به اقلیت های دینی با توجه به مشترکات تاریخی، زمینه های مشارکت اقلیت ها را در عرصه های مختلف فراهم آورده است.
2- نباید از این نکته غافل شد که تمام پیروان ادیان و مذاهب مختلف در ایران، جزئی از یک پیکر واحد هستند و به یک معنا اقلیت و اکثریت خواندن آنها اعتباری است؛ چرا که قانون اساسی برای همه ملت ایران حقوق برابری پیش بینی و بر آن تاکید کرده است. برای نمونه اصل 13 قانون اساسی، اقلیت های دینی رسمی را سه دین یهودی، مسیحی و زرتشتی ذکرمی کند و دراصل 67 که مربوط به سوگند خوردن نمایندگان در بدو انتخاب ونخستین جلسه مجلس است می گوید: «نمایندگان اقلیت های دینی با ذکر کتاب آسمانی خود ادای سوگند می کنند.»
در زمینه انتخابات نیز بر اساس اصل 64 قانون اساسی و اصلاحیه آن، هر یک از اقلیت های دینی رسمی می توانند نماینده ای در مجلس شورای اسلامی داشته باشند.
زرتشتیان و کلیمیان هر کدام یک نماینده و مسیحیان آشوری و کلدانی با هم یک نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هرکدام یک نماینده انتخاب می کنند.
بر اساس این اصل قانون اساسی محدوده حوزه های انتخابیه و تعداد نمایندگان را نیز قانون معین می کند. البته محدودیت تعداد نمایندگان اقلیت های دینی متناسب با تعداد جمعیت آن ها در کشور است زیرا با در نظر گرفتن نسبت جمعیت کشور به مجموع نمایندگان، آن ها نسبت به جمعیت محدود به طور عادلانه نماینده دارند.
3- از طرفی امروزه یک از اصول حقوق سیاسی، مشارکت در حکومت و در قالب انجمن ها، احزاب و حق نقد حاکمان است که این برای اقلیت های مذهبی وجود دارد. همانگونه که در اصل 26 قانون اساسی آمده «احزاب ، جمعیت ها، انجمن های سیاسی و صنفی وانجمن های اسلامی یا اقلیت های دینی شناخته شده آزادند،مشروط به این که اصول استقلال ، آزادی ، وحدت ملی ، موازین اسلامی واساس جمهوری اسلامی را نقض نکنند. هیچ کس را نمی توان از شرکت در آنها منع کرد یا به شرکت در یکی از آنها مجبور ساخت.» با توجه به حق قانونی اقلیت های دینی شناخته شده، آن ها در صورت تمایل می توانند با مراجعه به وزارت کشور، تقاضای صدور پروانه حزب کنند تا طبق ضوابط و تشریفات مقرر به گروه آنان رسمیت داده شود.
به نظر می رسد پیروان اقلیت های مذهبی همانند ادوارهای پیشین انتخابات که پرشور و فعالانه مشارکت کردند برای انتخاب پنج نماینده در مجلس دهم نیز حضور گسترده ای خواهند داشت.

منبع/ایرنا