به گزارش پایگاه خبری تحلیلی کورنگ به نقل از خبرنگار شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ پایان هژمونی آمریکا؛ موضوعی است که در رسانه های جهانی روی آن صحبت و حتی بحث و بررسی صورت می گیرد. هژمونی آمریکا در سطوح مختلف خصوصا سیطره نظامی و اقتصادی در حال افول است.افول اقتصادی آمریکا سبب شده فردی مانند ترامپ در کاخ سفید روی کار بیاید. در همین رابطه رئیس جمهور آمریکا اقداماتی برای عقب انداختن افول اقتصادی آمریکا انجام داده که خروج این کشور از برخی پیمان های بین المللی و درخواست از کشورهای دیگر برای پرداخت هزینه امنیت خود از جمله این موارد است.

افول اقتصادی آمریکا را در چند حوزه می توان بررسی کرد:

احساس افول دلار به عنوان ارز مرجع بین المللی: آمریکایی ها از زمان نیسکون طلا را از پشتوانه پول ملی خود خارج کردند و این موضوع به اقتصادهای جهانی آسیب های زیادی زد. اما امروز کارشناسان بیان می کنند که این موضوع در بلند مدت به دلار آسیب زده است و بی پشتوانه سازی دلار توانسته است بسیاری از کشورها را مجاب و انگیزه دهد که دلار را از مراودات اقتصادی خود دور و خود را از سیطره آمریکا خلاص کنند. کشورهایی مانند چین، روسیه، ایران، برزیل، ونزوئلا و حتی اتحادیه اروپا به دنبال این موضوع هستند. چین و اتحادیه اروپا در این روند سعی دارند که پول خود را به عنوان ارز مرجع در مبادلات تجاری بین المللی وارد کنند.

رشد اقتصادهای منطقه‌ای و افول اقتصاد آمریکا: قدرت‌های اقتصادی نوظهور در نقاط مختلف جهان قدرت‌نمایی کردند و دیگر تمرکز تولید ثروت و موفقیت‌های اقتصادی و البته تجاری در انحصار کشورهای شمال قرار ندارد. همان اندازه که کشورهایی چون چین، هند،کره جنوبی، برزیل، مکزیک، آفریقای جنوبی، ترکیه، اندونزی و بسیاری کشورهای دیگر در حال تبدیل شدن به بازیگران بزرگ اقتصادی هستند به همان نسبت کشورهای بزرگی با موقعیت بی‌ثباتی در عرصه اقتصاد بین‌الملل روبرو هستند. حالا دیگرآمریکا در افکار عمومی دنیا کشوری نیست که ادعای برتری در اقتصاد جهانی را داشته باشد. افول نظم لیبرال غربی، واقعیتی است که در نظام بین‌الملل در حال وقوع است و آمریکا به عنوان رهبر این نظم، خود نیز دچار ضعف شده و مؤلفه‌های قدرت اقتصادی آن در وضعیت مطلوبی قرار ندارند. آمریکا امروز دیگر یک ابرقدرت هژمون نیست و آشکارا از سوی چین به چالش کشیده شده است. رشد اقتصاد کشورهای دیگر از جمله هند نیز که حتی سعی دارد چین را نیز در رقابت با خود جا بگذارد این رقابت را شدیدتر و آمریکا را بیشتر ضربه پذیر کرده است.

«میشل کاکس» استاد روابط بین‌الملل به این موضوع می‌پردازد که در اوایل قرن ۲۱، ما شاهد حقیقتی جدید به نام «تغییر قدرت» هستیم. در این فرایند، آمریکا و غرب در حال سقوط بوده و نظم جدید بین‌المللی توسط به اصطلاح بریکس شامل کشورهای برزیل، روسیه، هند و چین، در حال شکل گیری است.

«نوام چامسکی»، اندیشمند آمریکایی، آمریکا را امپراطور در حال سقوط می‌داند. از نگاه وی، اگرچه اصول تسلط امپریالیستی آمریکا تغییر کرده اما ظرفیت پیاده‌سازی آن، به شکل قابل ملاحظه‌ای، کاهش یافته است. آمریکا هم در داخل و هم در خارج در حال سقوط است.

ظهور ترامپ در آمریکا و افول اقتصاد این کشور: بسیاری مطرح می کنند که ظهور پدیده ای به نام ترامپ در آمریکا مرهون افول اقتصاد این کشور است. درواقع آمریکایی ها برای اینکه خود را از شکست های اقتصادی نجات دهند سعی کردند به پدیده عجیب و غریبی مانند ترامپ تکیه کنند. اما اقدامات اقتصادی ترامپ باعث شده است که روند افول امریکا بیشتر شود. فشار اقتصادی که ترامپ با جایگزین کردن اقتصاد ملی در سیاست این کشور به جای اقتصاد جهانی جایگزین کرده است سبب شده تا همپیمانان آمریکا کمتر خود را شریک شکست و پیروزی های این کشور بدانند و در ادامه آمریکا در حال منزوی شدن در حدود اقتصادی خود است. ترامپ حتی در این مرحله طمع کارانه مطرح کرد که کشورهای همپیمانان این کشور بایستی هزینه امنیت خود را بپردازند. فشار ترامپ بر جامعه جهانی برای کسب سود برای آمریکایی ها نظم بین المللی که آمریکا سردم دار آن بود را در حال شکست است.

استفاده بیش از حد از فشار تحریم ها: چندین بار است که «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه کشورمان آمریکایی ها را معتاد تحریم نامیده است. درواقع همین وجهه آمریکایی ها سبب شده است که بسیاری از کشورهای همپیمان کاخ سفید با وجود ترسی که هنوز از مجازات های این کشور دارند از ماجراجویی های آمریکایی در سیاست بین الملل گلایه کنند. در این زمینه آمریکا با تحریم های افسارگسیخته اقتصاد جهانی را به چالش کشیده اند که در بلند مدت بی اعتمادی به این کشور را در جهان بوجود آورده است. درواقع بسیاری از کشورها مانند فرانسه از تحریم های یکجانبه آمریکایی آنهم بعد از قرارداد برجام ضربه دیده اند. همین موضوع کم کم به سلب اعتماد جهان نسبت به آمریکا منجر شده است که به مرور زمان خود را نشان می دهد. جهان دارد به مفهوم جدیدی نزدیک می شود. جهانی با اتکا کمتر به مصرف کننده آمریکائی در حال شکل گیری است. حریص بودن ترامپ برای صفر کردن صادرات نفت ایران یکی از همین موارد است. آمریکایی ها به واردات نفت خام احتیاج دارند و از این رو افزایش قیمت نفت باعث ضربه به اقتصاد این کشور می شود. با صفر شدن نفت ایران که موضوع بعیدی است قطعا قیمت آن افزایش می یابد و این به ضرر آمریکایی هاست. آمریکا روزانه 15میلیون بشکه نفت خام وارد می کند. واردات 15 میلیون بشکه نفت خام و هر بشکه 120دلار، اقتصاد آمریکا را در شرایط دشواری قرار می دهد.

جامعه جهانی خود را آماده پساآمریکا می کند؟: «مؤسسه بروکینگز» در زمینه افول قدرت آمریکا معتقد است؛ بسیاری از ناظران سیاسی و اقتصادی اظهار می‌دارند که آمریکا در حال سقوط است. از زمان وقوع بحران اقتصادی بین‌المللی در سال ۲۰۰۸، مسئله سقوط آمریکا در چین و سایر کشورها مطرح شد. برخی از افراد از جمله خود آمریکایی‌ها بر این باورند که «سقوط برگشت‌ناپذیر» در ایالات متحده آمریکا شروع شده و جهان در حال ورود به عصر پسا­آمریکا است. ترامپ نیز بیش از پیش رویای آمریکایی را بهم ریخت.

فروپاشی نظم نظام بین المللی که آمریکا ایجاد کرده بود به دست ترامپ: فعالان اقتصادی و تجاری اروپا به شدت با خروج آمریکا از معاهدات بین المللی مخالفند و نسبت به رفتار دونالد ترامپ ریشخند می زنند. «ان اپلبام»، ستون نویس روزنامه واشنگتن پست پس از خروج دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا از توافق هسته ای ایران در ماه مه و تنش وی با متحدان کلیدی آمریکا نوشت: “با نگاهی به گذشته می توان دریافت که دوران سلطه آمریکا … به میزان قابل توجهی کوتاه بود.” خروج از توافقنامه “مشارکت ترانس-پسفیک” (تی پی پی) اهرم اقتصادی آمریکا را در منطقه آسیا-اقیانوس آرام تضعیف کرده و به چین امکان داده تا طرح های تجاری و سرمایه گذاری خود در منطقه را به پیش ببرد. تنش های تجاری با متحدان دیرینه، از جمله اتحادیه اروپا، ژاپن، کانادا و مکزیک، انزوای آمریکا را بیشتر کرده است. دونالد ترامپ برخلاف رؤسای جمهور قبل از خود به تردیدگرایی در مورد حمایت آمریکا از آنچه که “نظم پس از جنگ” خوانده می شود کمک کرده است. این واقعیت ها نشان می دهد نفوذ آمریکا در امور دنیا رو به کاهش است – این نتیجه ای است که تحقیقات اخیر تأیید می کند: ماه گذشته، یک اندیشکده در سیدنی استرالیا به نام “موسسه لوی” به این نتیجه رسید در حالی که آمریکا هنوز قدرت غالب در منطقه آسیا-اقیانوس آرام است، اما چین تا سال ۲۰۳۰ به قدرت برتر این منطقه تبدیل خواهد شد.

انتهای پیام/رستمی