بیش از هزار سال است که سر انگشت توانای خوشنویسان ایرانی، بر سینه پرنیانی کاغذ و سیمای فیروزه ای کاشی و دل سخت سنگ، به نقش آفرینی پرداخته است.حاصل این تلاش مستمر امروزه زینت بخش موزه ها، کتابخانه ها، بناها و مجموعه های خصوصی صاحبان ذوق در سراسر جهان است. هنر پربار خوشنویسی که هر قطعه اش را چون «ورق زر» می برند، مدیون خوشنویسان ناموری هستیم که طی سده های بسیار عشق به هنر سر انگشت توانای آنان را نیرو بخشید تا سیاهی مو را به سپیدی کاغذ ببازند و با قلم نیین گلزاری چنین دلنشین بپردازند . شهرام جمشیدی هنرمندی با ذوق و توانا است که ضمیر فیض پذیرش مظهر آثار کمالات نامتناهی است. خوشنویسی سلیم النفس و خطاطی کریم الخلق که از صفای طبع سلیمش همه مستفیض و دارای کمالات معنوی و به لطف و خوش نیتی مشهور و به قدرت قلم شهره آفاق است
آنچه پیش رو دارید، گفتگوی «سپهر غرب» با هنرمند خوشنویسی است که یکی از شهرداران با ذوق استان هنرخیز همدان است.
ضمن عرض تشکر از این که وقت ارزشمندتان را در اختیار ما قرار دادید. لطفا پس از معرفی اجمالی خودتان بفرمایید خوشنویسی را از چه سالی شروع نمودید و از محضر کدام یک از اساتید بهره بردید؟
خوشنویسی را از سال 1372 شروع کردم . از ابتدا فهمیدم که به کتابت خطوط اسلامی علاقه فراوانی دارم و خط نسخ و ثلث را با جدیت تمام تمرین نمودم . اولین جرقه خوشنویسی زمانی زده شد که نزد دایی بزرگوارم آقای مرتضی نویدی که از اولین خوشنویسان شهرستان کبودراهنگ بود میرفتم . هرموقع که ایشان خوشنویسی میکردند با تمام وجود مشغول تماشای کتابت ایشان میشدم . چندین سال بعد این هنر را نزد آقای حمید صادقی قوت بخشیدم . و افتخار این را داشتم طی دوران مقدس سربازی از محضر استاد نامی و فقید خوشنویسی ایران مرحوم حضرت آیت الله نجومی کرمانشاهی کسب فیض نمایم .
چرا و چطور شد که از بین هنرهای مختلف به خوشنویسی علاقهمند شدید؟
از زمان کودکی به هنر به طور عام علاقهمند بودم. در بعضی شاخه های هنر نیز مانند نقاشی ـ تذهیب مدتی به شاگردی نشستم اما آشناییام با خوشنویسی و فضای معنوی آن از طریق یکی از بستگان و تشویقهای ایشان که قبلا ذکر کردم راه جدیدی در زندگی هنریام گشوده و خوشنویسی را به طور جدی پیگیر شدم.
به عقیده شما آیا خوشنویسی هنری ذاتی است یا اکتسابی؟ تعلیم چقدر در خوشنویس شدن یک فرد موثر است؟
ذوق هنری و استعداد میتواند ذاتی باشد. که هر فردی به فراخور علاقهمندی خود به یکی از رشتههای هنری از این سرمایه خدادادی بهره میبرد اما در هر هنری از جمله خوشنویسی دریافت نکات فنی و آموزشی امری کاملا اکتسابی است و به هیچ وجه نمیتـوان نقش تعلیم را در این رابطه نادیده گرفت.
قدما صبر در یادگیری و آموزش خوشنویسی را یکی از بارزترین ویژگیهای این هنر برمیشمرند. آیا میتوان از این نکته این بهره را برد که خوشنویسی در ذات خود حامل اخلاق و معنویت نیز هست؟
در بعد عملی و اجرایی میتوان گفت بدون صبوری و شکیبایی در این هنر مشکل و طاقت فرسا نتیجهای حاصل و عاید نخواهد شد و تنها کسانی از این تجربه سربلند بیرون خواهند آمد که صبر و شکیبایی را سرلوحه کار خود قرار دهند. لذا توجه به این نکته که از تعالیم قرآن کریم نیز هست که (إن الله مع الصابرین) غیر از حصول نتیجهای رضایتبخش انسان را در مسیر کمالجویی و سلوک اخلاقی نیز قرار میدهد. البته در خوشنویسی نکات بسیار زیادی وجود دارد که از مصادیق اخلاق و معنویت است.
با توجه به اینکه شما در هر دو رشته نسخ و ثلث فعالیت میکنید، بفرمایید که چطور شد که به این رشته روی آوردید؟
علاقه بسیار زیاد به خط ثلث و ارادت خاص به اساتید بزرگ خوشنویسی جهان اسلام و حضور در نمایشگاههای علوم قرآنی باعث شد افتخار خادمی قرآن مجید را داشته باشم.
رشد و پیشرفت روزافزون گرافیک و کامپیوتر، چه نقشی در رشد یا عدم رشد هنر خوشنویسی داشته باشد؟
تکنولوژی امروز بدون تردید اگر با شناخت و به جا مورد استفاده قرار گیرد میتواند باعث رشد و تعالی هنر شود. در هنر خوشنویسی که شرایط ویژهای به لحاظ ابزار و نوع اجرا و حساسیتهای فنی وجود دارد کامپیوتر و گرافیک در جهت ایجاد و خلق فضاهای دلپذیر کمک کننده هستند اما به لحاظ نمونههای اجرایی خوشنویسی که بروز و ظهور احساس هنرمند در اثر خلق شده حائز اهمیت است کامپیوتر حرفی برای گفتن ندارد به این معنا که یک اثر حروف چینی شده توسط نرمافزارهای خوشنویسی موجود هرگز نمیتواند جایگزین اثری شود که از دستان هنرمند به صفحه منتقل میشود.
چرا مدتی است شما رو در محافل هنری و جشنواره و نمایشگاه ها نمی بینیم؟
بله همین طور است مشغله کاری و مسوولیت شهرداری که طی سالهای گذشته به عهده اینجانب گذاشته شده . یکی از دلایل دور ماندنم از این هنر میباشد . این بدان معنا نیست که اصلا نتوانم کتابت کنم بلکه گاهگاهی برای دل خودم مینویسم
وضعیت فرهنگی هنری شهر را چگونه می بینید؟ آیا از وضع موجود راضی هستید؟
از لحاظ خوشنویسی وضعیت خوبی نداریم ، خیر از وضعیت موجود راضی نیستم
جنابعالی که شهردار هستید حتما قبول دارید که در حال حاضر مبلمان شهری ما به آن شکلی که باید شکیل و زیبا نیست و حتی حجم ها و نقاشی های دیواری غالبا به شکل نازلی ارائه شده اند، اما فکر نمی کنید جای خط نگاره های هنرمندان خوشنویس در سطح شهرهای استان همدان خالی باشد؟
اینجانب هم همواره این دغدغه را داشته ام و اخیرا به شورای محترم شهر گل تپه هم پیشنهاد داده ام که می توان با اندک خلاقیتی الگوهای بسیار مناسبی را در اختیار مجریان طرح قرار داد که هم ساختار کلی شهر تغییر کند و هم محلات و اطراف و اکناف با همیاری عامه مردم دگرگون شود.
به عقیده شما شما اساسا هنرمند چگونه می تواند به مخاطبین خود که همان مردم هستند نزدیک شود و با آنها ارتباط برقرار کند؟
هنرمند همیشه با نفس مشکین و گرم عامه مردم و هم صحبتی با ایشان از طریق ارائه آثار ارتباط دارد و نقد سازنده آنها مسیری روشن را پیش رو قرار خواهد داد. به قول میرزای کلهر خوشنویس مشهور اگر هنرمند به جایی سفر نماید در وهله اول خانواده اش و پس از مدتی اندک قاطبه مردم از عدم حضور او آگاهی خواهند یافت. پس هنرمند از جمع مردم و الطاف آنها اوج می گیرد و همواره به قول سعدی شیراز هر جا رود قدر بیند و در صدر نشیند
دیدگاه شما